Χρήστος Δ. Μεράντζας

 

Ο λογότυπος του Πανεπιστημίου Πατρών αναπαράγει τη θρησκευτική εικονογραφία ενός αγίου με το σύμβολο του μαρτυρίου του, η οποία όμως προέρχεται από το περιβάλλον της δυτικής εικονογραφικής παράδοσης. Η τελευταία χρησιμοποιεί τον χιαστί σταυρό του μαρτυρίου, αν και στα πρώιμα απόκρυφα κείμενα που περιγράφουν το μαρτύριο του αγίου ο συγκεκριμένος τύπος σταυρού δεν αναφέρεται. Πέρα από τις ένσαρκες διαλεκτικές σωτηρίας που υποδηλώνει η παρουσία των λειψάνων του αγίου για την πόλη της Πάτρας, η ονοματοδοσία του Πανεπιστημίου (ως μέρος της επιλογής του βασιλιά Κωνσταντίνου ο οποίος παρέστη στα εγκαίνια ίδρυσης του Ιδρύματος στις 30 Νοεμβρίου 1966, γεγονός που έχει τις καταβολές του στο προνεωτερικό πολιτισμικό φαινόμενο της πολιτικής θεολογίας κατά την παράδοση της βυζαντινής αυτοκρατορίας) βλέπουμε να εκδιπλώνει, από τη μια, το βιούμενο νόημα της εκπαίδευσης στη λογικότητα της μαρτυρικής χριστιανικής σωτηριολογίας, όπως και τις πρακτικές, από την άλλη, διάπλασης του εννοιολογικού οπλοστασίου της γνώσης με τους όρους μιας εθνικής διάρκειας με εγγυητή τον άγιο Ανδρέα: «Εύχομαι εις το νέον Πανεπιστήμιον ζωήν ίσην προς την ζωήν και την ακμήν του Έθνους».

Υπό την οπτική αυτή το Ίδρυμα, ως σώμα του αγίου, κλήθηκε να υπηρετήσει τη διαρκή διάνυση μιας απόστασης που θα κατευθυνόταν στο απεριχώρητο του έξω κόσμου, όπως και τα δρομολόγια του αγίου για την κήρυξη του ευαγγελίου. Ωστόσο, και στα δύο περιβάλλοντα (προνεωτερικό θρησκευτικό – νεωτερικό κοσμικό/εκπαιδευτικό) υφίσταται ένα κοινό κομβικό σημείο: η ενσώματη λειτουργία του πόνου συνιστά εργαλείο υποταγής του ζώντος σώματος εντός ενός κατεστημένου μηχανισμού εξουσίας που αποβλέπει στην πειθάρχησή του σε ένα συγκεκριμένο πρότυπο μορφοποιούμενης θυσιαστικής ολότητας.